Sivas bağlantılı, yargıç ve öğretmen ağırlıklı bir ailenin çocuğu olarak 5 Haziran 1932’de Tokat’ın Niksar ilçesinde doğmuştur. Babası öğretmen, annesi ev hanımı idi. İlk ve Ortaokulu Niksar’da, liseyi Samsun, Tokat ve Kayseri’de okuduktan sonra Sivas’ta tamamlamış, 1956’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirmiştir. Öğrencilik yıllarında Ankara Üniversitesi Talebe Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği ile Türkiye Millî Talebe Federasyonu Yayın Komisyonu Başkanlığı’na getirilmiş, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Levazım Şefliği’nde ve Karayolları Genel Müdürlüğü Personel Dairesi’nde çalışmıştır. 1956 yılında stajyer olarak katıldığı Ankara Barosu’nda değişik görevlerden sonra 1965-1966’da Genel Sekreterlik, 1972-1974’de Başkanlık, bu arada, 13 yıl, ortaokul öğretmenliğiyle yüksekokul öğretim görevliliği yapmıştır.

Yedek subaylığını 1958-1959’da İstanbul Boğazı Müstahkem Mevkii Komutanlığı Muhabere Bölümü’nde yaptıktan sonra Cumhuriyet Senatosu’nda beş grubun oylarıyla 11 Ocak 1979’da Anayasa Mahkemesi asıl üyeliğine seçilinceye kadar avukatlık çalışmalarının bağımsız biçimde sürdürmüştür. CHP’nin, Ulus Gazetesi’nin, Sosyal Demokrasi Derneği’nin, İnşaat Mühendisleri Odası’nın, Ankara Gazeteciler Cemiyeti’nin, ODTÜ’nün de aralarında bulunduğu birçok kuruluşun; İsmet İnönü, Cemal Hüsnü Taray, Bülent Ecevit, Kemal Kayacan, Salim Başol gibi tanınmış kişilerin ve birçok gazetecinin avukatlığını üstlenmiştir. 1960-1961’de Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı (TMGT) İkinci Başkanlığı’nda bulunmuş, Ankara Türk Devrim Ocakları kurucuları arasında yer almış, Türkiye Barolar Birliği’nin kuruluş çalışmalarına katılmış, Türk Hukukçular Birliği Kurucu Genel Başkanı olmuştur. Kuruluşunda (1953’de), Gençlik Kolları Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi olduğu CHP’den, Başhukuk Danışmanı ve Yüksek Danışma Kurulu Üyesi iken Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilmesi nedeniyle 18.01.1979’da ayrılmıştır.

 

2 Mart 1988’de Anayasa Mahkemesi Başkan Vekilliği’ne, 8 Mayıs 1991’de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’na birinci kez, 25 Mayıs 1995’de ikinci kez getirilmiştir. Anayasa gereği, 65 yaşını bitirdiği 1 Ocak 1998’de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’ndan emekli olduktan sonra da 8 Haziran 1998’de Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı’na, 10 Mayıs 2000’de Türk Hukuk Kurumu Başkanlığı’na seçilmiş, dönemini tamamlayınca yeniden görev almamıştır. 19 Temmuz 2002’de getirildiği Cumhuriyetçi Demokrasi Partisi (CDP) Genel Başkanlığı’nı ve üyeliğini 14.02.2004’te bırakarak siyasal partilerle olan ilişkisini kesmiştir.

 

Ulus, Barış, Ekspres gazetelerinde köşe yazarlığı yapmış, Cumhuriyet, Milliyet, Akşam Bugün ve Yeni Adana gazeteleriyle Forum, Yankı, Noterler Birliği, Abece, Yeni Adalet, Devinim, Hukukçu, Sanat Çevresi, Mülkiyeliler Birliği, SSK, İş Bankası, Düşün İleri, Türksolu, Atatürkçü Düşünce dergileriyle birçok Baro dergisinde demeç ve yazıları, başta Varlık, Türk Dili, Çağdaş Türk Dili, Kemalist Ülkü, Antoloji, Söylem, Karşı, Aykırı Sanat, olmak üzere kimi sanat dergilerinde ve birçok antolojide şiirleri yayımlanmıştır. 1947’de Sivas- Ülke Gazetesi taşra muhabirliğinden sonraki yıllarda Devrim Gençliği ve Devrimci dergileri başta kimi yayın organlarında sekreterlik, yazı kurulu üyeliği, sorumlu müdürlüklerde bulunmuş, 1970’lerde Vatan Gazetesi’ni mahkeme kararıyla “güvenilir kişi” seçilerek bir yıl yönetmiştir.

 

1991-1995 yılları arasında Pos-Tel, Milli Prodüktive, Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS), Demokrasi Kuşağı, Eğitim Dünyası, Amfora, Arena, Parlamentodan, İz, Panorama, Fırtına, Hukukçu, Yeni Günaydın, Zaman, Türkiye, Orta Doğu, Tasvir, Yeni Yüzyıl gazeteleriyle Ressam Bedri Baykam’ın İç Manzaraları adlı sergi broşüründe kendisiyle yapılan röportajlar yayımlanmıştır. 1993-1996 yıllarında yerli ve yabancı Radyo ve TV istasyonlarında yinelenen röportajları yer almıştır.

 

Türk Hukukçular Birliği, Türk Hukuk Kurumu, Anadolu Kulübü, Atatürkçü Düşünce, Ankara Diyabet, Dil, Ankara Üniversiteliler, Galatasaray Kulübü, Büyük Kulüp, Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu, Türk İdareciler ile Ankara Filaleti Derneklerinin; Acil Tardım Trafik, Atatürkçü Düşünce ve Türk Gençliğine Hizmet Vakıflarının üyesidir. İki dönemdir Ankara Üniversiteliler Derneği Başkan yardımcısı, …. Bilim ve Danışma Kurulu Başkanıdır.

 

Üniversitelerde, Barolarda, hukuk ve eğitim kurumlarında, ilerici derneklerde çağrılar üzerine yönetici ve konuşmacı olarak bilimsel toplantılara katılıp konferanslar vererek ya da açılış konuşmaları yaparak Türk Devrimi, Atatürk İlkeleri, Lâiklik, İnsan  Hakları, Demokrasi, Hukuk Devleti, Yargı Bağımsızlığı, Yargıç Güvencesi, Anayasa Yargısı, Anayasa, Avukatlık, Barış, Dostluk ve özellikle Hukuk konularında açıklamalar yapmakta, çabalarda bulunmaktadır.

Emekli olduktan sonra iki yıl Hacettepe Üniversitesi İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde yüksek lisans ve doktora öğrencilerine, “Anayasa Sorunları ve Siyasal Sistemler” dersi vermiştir. Ankara Üniversitesi Özel Eğitim Kurumları Yönetim Kurulu’nda 10 yıl üyelik yapmıştır. Son sekiz yıldır Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde  Türk Devrim Tarihi dersinden sonra Anayasa yargısı  dersini vermektedir.

 

Ankara’da iki caddeye Mahmut Esat Bozkurt ile İmran Öktem adlarının verilmesini sağlamıştır. Ekim 2001’de Batıkent’te Yekta Güngör Özden Parkı Yenimahalle Belediyesi’nce açılmıştır. Çorlu’da, Turhal Ulutepe’de birer caddeye, Ayvalık-Küçükköy’ de bir sokağa adı verilmiştir. Güftesi Özden’in olan 21 şarkı, 2 marş, 1 senfoni vardır.

 

Gözlem (İzmir), Mücadele (Aydın), Sorgun Postası (Sorgun-Yozgat), Ereğli (Konya Ereğlisi), Türksolu (İstanbul), Devrim (Çorlu), Tokat (İstanbul), Sözcü (İstanbul), Tokat (Tokat), Sarızeybek (İskenderun), Ulusalses (İstanbul), gazeteleriyle İleri (İstanbul), Maya (İstanbul), Yarın (İzmir), Eko Enerji (Ankara), Çağın Polisi (Ankara), Tay (Karabük), Terazi (Ankara) dergilerinde de yazıları yayımlanmıştır.

 

4 Kasım 1953’te Atatürk’ün geçici kabrinden (Etnoğrafya Müzesi) çıkarılışında bulunmuş, burada 4 Kasım 1953’te Gençlik Nöbeti’ni yönetmiş, 10 Kasım 1953’te Anıt-Kabir’e taşınma sırasında kortejin yöneticilerinin biri olduğu gibi Atatürk’ün gömülüşünde hazır bulunan on sivilden, yaşamda kalan tek kişidir. Yıldırım Beyazıt Alanı’ndaki Atatürk Heykeli’nin 29.10.1953 günü açılış törenini yönetmiş, Milli Birlik Komitesi’nin kabul ettiği ve ilk kez 10 Kasım 1960’ta Anıt-Kabir’de sonra 2004 dışında 2008 yılına kadar her yıl 19 Mayıs törenlerinde 19 Mayıs Stadyumunda öğretmenler korosunca okunan Gençlik Andı’nı yazmıştır. Avukatlık Yasası’ndaki Avukatlık Andı ve KKTC’nin Bağımsızlık Andı’nın da yazarıdır.

 

Büyükbabası yargıç olarak 1925’te vefat etmiştir. Büyükdedesi ABD Cumhurbaşkanı Wilson’a kınama telgrafı çeken Niksar Redd-i İlhak Cemiyeti Başkanı, İstiklal Madalyası sahibi ve önceki Belediye Başkanlarından Hacı Mahir Turhan’dır. Eşi emekli öğretmedir. Bir psikolog kızı, bir uzman hekim oğlu ve bu iki çocuğundan biri avukat, öbürü ortaokul 2.sınıfta iki erkek torunu vardır.

 

Yekta Güngör Özden’in Aldığı Ödüller

1-      Gümüş Madalya ( Hür Macarlar, 1963)

2-      Cumhuriyetin 60.Yılında 10 Türk Hukukçusundan Biri (Balıkesir Barosu, 1984)

3-      Türk Dili Onur Ödülü (Dil Derneği, 1988)

4-      Yılın Hukukçusu (Eskişehir Barosu, 1991)

5-      Yılın Hukukçusu- Muammer Yaşar Bostancı Ödülü (Yargı ve Güvenlik Muhabirleri Derneği, 1992)

6-      Yılın Atatürkçüsü (İzmir Büyükşehir Belediyesi, 6 Mayıs 1992)

7-      Onursal Felsefe Doktorası (ODTÜ Senatosu, 1992)

8-      Uluslar arası Medel Of Merit Şeref Madalyası (İstanbul Kartal Lions, 1993)

9-      Uluslar arası Mervin Jones Ödülü (İstanbul- Topağacı Lions, 1994)

10-  Lâik Cumhuriyet’e ve Atatürk’e Bağlılık Ödülü (Urla Ziraat Odası, 1994)

11-  Atatürkçülük Takdiri (Ankara İş Kadınları Derneği, 1994)

12-  Atatürk Ödülü (Atatürkçü Düşünce Derneği Amasya Şubesi, 1994)

13-  Uluslararası Rotary Paul Haris Dostluk Madalyası ve Rozeti (Ankara Rotary Kulüpleri, 1995)

14-  Yılın Lâiklik Ödülü (Türkiye Ziraatçılar Derneği, 1996)

15-  Atatürk Ödülü (Atatürkçü Düşünce Derneği, 1996)

16-  Yılın Adamları Ödülü (Türk Sanayici ve İş Adamları Vakfı, 1997)

17-  Onursal Doktora ((Mimar Sinan Üniversitesi, 1997)

18-  Ayın Yıldız İsmi (Gönül Dostu Gazeteciler Topluluğu 1997)

19-  Türkiye Cumhuriyeti’ni vareden temel değerleri savunmada gösterdiği kararlılıktan dolayı (Kuva-yı Medya Dergisi, 12 Nisan 1997)

20-  Atatürkçülük, Lâiklik, Hukuk Ödülü (Türkiye Ziraatçılar Derneği, 8 Haziran 1997)

21-  Onursal Doktora (Ankara Üniversitesi, 2 Ekim 1997)

22-  Onur Plâketi (Atatürk Vakfı, 1998)

23-  Onur Plâketi (Türk Hukukçu Kadınlar Derneği, 3 Mart 1998)

24-  Onur Ödülü (Sanat Kurumu, 24 Mart 1998)

25-  Dayanışma Ödülü (Türkiye Ziraatçılar Derneği, 2 Eylül 1998)

26-  Onursal Doktora (Eskişehir Anadolu Üniversitesi, 28 Eylül 1998)

27-  Onursal Doktora (İstanbul Üniversitesi, 5 Ekim 1998)

28-  Ankara Evrensel Değerler Kozası Cumhuriyet’in 75. Yıl Ödülü (Evrensel Kardeşilk ve bilgelik Derneği, 11 Ekim 1998)

29-  Çağdaş Eğitim Ödülü (Çağdaş Eğitim Vakfı, 27 Ekim 1998)

30-  Onur Plâketi (Türkiye Ormancılar Derneği, 30 Ekim 1998)

31-  75. Yıl Cumhuriyet Ödülü (İstanbul Üniversitesi, 31 Ekim 1998)

32-  Yılın Hukuk Adamı (Ankara Genç İş Adamları Derneği, 9 Kasım 1998)

33-  Onursal Doktora (Hacettepe Üniversitesi, 10 Kasım 1998)

34-  Truva Kültür ve Sanat Ödülü (Atatürkçülük) (Truva Folklor Araştırmaları Derneği, 1998)

35-  Onursal Doktora (Kıbrıs, Girne Amerikan Üniversitesi, 29 Mayıs 1999)

36-  Bilâl Köyden Basın Ödülü (Ordu Sanat Bülteni, 19 Mayıs 1999)

37-  Atatürkçü düşünce İletişim Ödülü (Avrupa Atatürkçü Düşünce Dernekleri Federasyonu, 2006 ve 2009)

38-  77. Dil Bayramı Ödülü (Dil Derneği, 2009)

39-  Ortak ve kendisine ilişkin 58 yapıtta imzası vardır.